Przedsiębiorca, który swoją działalność opiera na transporcie oraz sprzedaży towarów w różnych krajach członkowskich Unii Europejskiej może uzyskać status AEO.
Wiąże się to z wieloma korzyściami, ale żeby zostać upoważnionym przedsiębiorcą należy najpierw spełnić kilka wymogów.

Czym jest status AEO?

Instytucja upoważnionego przedsiębiorcy (AEO) została wprowadzona do porządku prawnego Unii Europejskiej w 2008 r.

Status AEO, przyznany przez jedno państwo członkowskie Unii, jest uznawany przez organy celne we wszystkich państwach członkowskich.

Rozwinięcie skrótu AEO to Authorised Economic Operator, co z języka angielskiego można przetłumaczyć jako przedsiębiorca upoważniony. Nie jest to przekład dosłowny, jednakże oddający sens tego, z czym wiąże się uzyskanie niniejszego statusu. Jak już sama nazwa wskazuje jest to pewien stan prawny należny właścicielowi firmy, a o nadaniu tego statusu decyduje organ celno-skarbowy. Aby tak się stało przedsiębiorca musi najpierw złożyć odpowiedni elektroniczny wniosek do tego organu.

Status AEO jest regulowany przez prawo celne poszczególnych państw UE, jak i przez unijne prawo celne. Co ważne, żaden przedsiębiorca nie ma obowiązku, a jedynie prawo uzyskania statusu AEO. Jeżeli przyznanie statusu upoważnionego przedsiębiorcy nastąpiło w jednym kraju członkowskim, to pozostałe kraje członkowskie będą uznawały ten status. Mówiąc inaczej: przedsiębiorca upoważniony to przedsiębiorca wiarygodny. A przedsiębiorcy wiarygodnemu przysługuje cały szereg przywilejów, wymienionych w ramach prawa celnego. Inni przedsiębiorcy z całą pewnością spojrzą na posiadacza statusu AEO jako partnera biznesowego, któremu można zaufać.

MIĘDZYNARODOWY  ŁAŃCUCH  DOSTAW –   bezpieczeństwo

Międzynarodowy łańcuch dostaw „od początku do końca” stanowi proces od wyprodukowania towarów aż do ich dostarczenia końcowym odbiorcom, włącznie z przywozem  i wywozem tych towarów.

Nad zabezpieczeniem międzynarodowego łańcucha dostaw czuwa administracja celno-skarbowa.

Międzynarodowy łańcuch dostaw „od początku do końca” stanowi proces od wyprodukowania towarów aż do ich dostarczenia końcowym odbiorcom, włącznie z przywozem  i wywozem tych towarów.

Taki podmiot musi także, w razie konieczności, zachęcać swoich partnerów

biznesowych do poprawy bezpieczeństwa łańcucha dostaw oraz zapewniać wykonanie zobowiązań poprzez postanowienia umowne.

W międzynarodowym łańcuchu dostaw działają różne podmioty, na których spoczywają różne zakresy odpowiedzialności, stosownie do ich procesów biznesowych.

W celu oceny zdolności operatora w zakresie bezpieczeństwa łańcucha dostaw należy spełnić różne zestawy kryteriów, zależnie od zakresu odpowiedzialności danego podmiotu.

Ponadto AEO musi zachowywać dokumentację wykazującą podejmowanie przez niego  działań związanych z zabezpieczeniem łańcucha dostaw  w zakresie jego udziału w międzynarodowym łańcuchu dostaw.

OBOWIĄZKI PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH W  MIĘDZYNARODOWYM  ŁAŃCUCHU DOSTAW

Są różne rodzaje podmiotów gospodarczych i ich różne obowiązki w międzynarodowym łańcuchu dostaw, ważne z punktu widzenia służb celno – skarbowych:

PRODUCENT       EKSPORTER       SPEDYTOR        SKŁAD CELNY    AGENT CELNY    PRZEWOŹNIK     IMPORTER

Producent

Zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony w procesie wytwarzania produktów.

Zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony dostawy produktów do klientów.

Eksporter

Stosowanie prawnych formalności wyjazdowych zgodnie z przepisami celnymi, włącznie ze środkami w zakresie polityki handlowej oraz, w stosownych przypadkach, cłem wywozowym.

Zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony dostawy towarów.

Spedytor

Stosowanie prawnych formalności transportowych zgodnie z przepisami celnymi.

Zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony  transportu towarów, w szczególności zabezpieczenie środków transportu i transportowanego towaru przed dostępem osób nieupoważnionych oraz manipulacjami.

Skład celny

Zapewnienie, by towary znajdowały się pod nadzorem celnym przez cały czas ich przechowywania w składzie celnym.

Spełnianie obowiązków wynikających z magazynowania towarów zgodnie procedurą składu celnego.

Przestrzeganie określonych warunków podanych w pozwoleniu na prowadzenie składu celnego.

Zapewnienie odpowiedniej ochrony obszaru magazynowego przed wtargnięciem osób z zewnątrz.

Zapewnienie odpowiedniej ochrony przed dostępem osób nieupoważnionych do towaru, przed jego podmienieniem lub manipulacjami przy towarze.

Agent celny

Stosowanie niezbędnych formalności prawnych zgodnie z przepisami celnymi, w zakresie wyboru procedury celnej w odniesieniu do towarów.

Przewoźnik

Zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony transportu towarów, w szczególności zabezpieczenie środków transportu i transportowanego towaru przed dostępem osób nieupoważnionych oraz manipulacjami.

Zapewnienie koniecznej dokumentacji transportowej.

Stosowanie niezbędnych formalności prawnych zgodnie z prawem celnym.

Importer

Stosowanie niezbędnych formalności prawnych zgodnie z przepisami celnymi dotyczącymi przywozu towarów.

Zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony przyjęcia towaru, w szczególności zabezpieczenie przed manipulacjami towarem i dostępem do niego osób nieupoważnionych.

Jakie korzyści daje status AEO?

Fakt posiadania statusu upoważnionego przedsiębiorcy wiąże się z wieloma korzyściami. Przede wszystkim taki przedsiębiorca jest wiarygodny, więc jego dokumentacja będzie kontrolowana mniejszą liczbę razy. To samo tyczy się kontroli osób fizycznych. W przypadku wytypowania przesyłki do kontroli, przedsiębiorca może liczyć na priorytetowe traktowanie. Status AEO daje również to, że przedsiębiorcę może czekać przeprowadzenie kontroli w sposób priorytetowy, poza kolejnością. Przedsiębiorca będzie miał także prawo wyboru miejsca przeprowadzenia kontroli.

Jeżeli posiadamy status AEO to z wyprzedzeniem otrzymamy powiadomienie, że nasza przesyłka została wytypowana do kontroli. Dzięki temu, że będziemy wiarygodni otrzymamy także łatwiejszy dostęp do uproszczeń celnych, oraz otrzymamy wyłączność w stosowaniu niektórych uproszczeń celnych. Możliwy będzie także do uzyskania status zarejestrowanego agenta, znanego nadawcy i uznanego nadawcy. Otrzymamy także rękojmię solidnego przedsiębiorcy.

Kiedy dany przedsiębiorca posiada już status AEO może on się ubiegać o dodatkowe, korzystne statusy. Będą to: status AEOC, który daje możliwość skorzystania z niektórych uproszczeń celnych, oraz status AEOS, który daj możliwość korzystania z ułatwień w zakresie bezpieczeństwa i ochrony.

 

Inne ułatwienia

Dodatkowo w Polsce Służba Celno – Skarbowa podjęła działania mające na celu wprowadzenie pewnych ułatwień organizacyjno-technicznych w celu zmniejszenia i wyeliminowania uciążliwości związanych z obsługą celną, które będą realizowane w miarę możliwości poszczególnych jednostek Służby Celnej. Dodatkowe korzyści obejmują:

1)  Specjalne miejsca obsługi dla AEO

Tam gdzie pozwala na to infrastruktura organy Służby Celnej zapewniają specjalne miejsca do obsługi AEO. Specjalne miejsca obsługi AEO w oddziałach, urzędach i izbach celnych zostały oznaczone w sposób jednolity i wyraźny z wykorzystaniem Logo AEO.

2) Odrębne pasy ruchu

Tam gdzie pozwala na to infrastruktura na przejściach granicznych zapewniane są specjalne odrębne pasy ruchu dla upoważnionych przedsiębiorców. Organy Służby Celnej zapewniają oznaczenie tych miejsc.

3) Newsletter wysyłany do AEO

Wysyłanie przez osoby wyznaczone w izbach celnych ważnych informacji na adresy mailowe AEO np. informacje o zmianie przepisów, instrukcje, wyjaśnienia, itp.

4) Przyznawanie większych ułatwień fakultatywnych w pozwoleniach na stosowanie procedury uproszczonej

Wydając pozwolenie na stosowanie procedury uproszczonej organ Służby Celnej może przyznać, uwzględniając wniosek przedsiębiorcy, tzw. ułatwienia fakultatywne, np. określenie indywidualnego czasu związanego z przesyłaniem komunikatów, zgodę na realizację procedury uproszczonej poza godzinami pracy urzędu celnego.

Ułatwienia te udzielane są na podstawie wyników analizy ryzyka.

Niektóre ułatwienia zastrzeżone zostały wyłącznie dla posiadacza pozwolenia AEOC:

– uchylenie wymogu przedstawienia towarów.

5) Uruchomienie dla posiadaczy AEO linii kontaktowej z koordynatorem ds. AEO i Uproszczeń

Upoważniony przedsiębiorca może konsultować z koordynatorem ds. AEO i Uproszczeń kwestie związane z interpretacją przepisów celnych, instrukcji, wytycznych, spełnianiem warunków i kryteriów, realizacją procedury celnej, itp.

Dane teleadresowe dotyczące koordynatorów powołanych w poszczególnych izbach celnych dostępne są na stronie internetowej Służby Celnej.

6) Mniej załączników do wniosków

Upoważniony przedsiębiorca ubiegając się o inne ułatwienia i uproszczenia przewidziane przepisami prawa celnego składa mniej załączników do składanych wniosków niż przedsiębiorca nieposiadający statusu AEO. Przedmiotowe uprawnienie wynika z faktu uznawania za spełnione warunków i kryteriów zweryfikowanych w toku postępowania o wydanie pozwolenia AEO.

7) Udział w spotkaniach z zakresu tzw. „profilaktyki merytorycznej”

W trakcie organizowanych w izbach celnych spotkań dla upoważnionych przedsiębiorców AEO, istnieje możliwość omawiania również problemów merytorycznych z zakresu obrotu towarowego z zagranicą.

Propozycje zagadnień, które wymagają omówienia na organizowanych przez izby celne spotkaniach winny być przesyłane lokalnym koordynatorom ds. AEO i Uproszczeń.

 

Zastrzeżenia w zakresie przyznawania statusów AEOC i AEOS

Z przyznaniem wyżej wymienionych statusów wiążą się pewne bardzo istotne zastrzeżenia. Przedsiębiorca posiadający status AEO może się ubiegać o status AEOC jeżeli nie popełnił przestępstwa wymienionego w kodeksie karnym skarbowym, ani nie posiada naruszeń przepisów prawa celnego lub prawa podatkowego. Musi on także kontrolować swoje operacje oraz przepływ towarów, co ma zapewnić system zarządzania ewidencją handlową. Ubiegający się musi być także wypłacalny oraz wykazać, iż spełnia praktyczne standardy w zakresie kompetencji lub kwalifikacji zawodowych bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością. W przypadku ubiegania się o status AEOS jest bardzo podobnie, z tą tylko różnicą, że musimy wykazać, iż spełniamy odpowiednie standardy bezpieczeństwa i ochrony w obszarze odnoszącym się głównie do kontroli dostępu, procesów logistycznych i procesów związanych z postępowaniem z określonymi rodzajami towarów, w obszarze odnoszącym się do personelu oraz w obszarze identyfikacji partnerów handlowych.

Jak uzyskać status AEO krok po kroku?

Aby uzyskać status AEO, który oznacza upoważnionego przedsiębiorcę należy wykonać następujące kroki:

1. Uzyskanie numeru EORI (Unijny System Rejestracji i Identyfikacji Podmiotów Gospodarczych) w celu identyfikacji przy operacjach celnych, mających miejsce na terenie państw członkowskich UE. Jeden numer EORI przypada na jednego przedsiębiorcę i obowiązuje w całej Unii. Jeżeli jakiś przedsiębiorca nie posiada nr EORI to nie może dokonywać operacji eksportu i importu towarów z krajami pozaunijnymi.
2. Rejestracja reprezentacji. Krok konieczny, jeśli wcześniej nie rejestrowaliśmy reprezentacji. Umożliwi nam to określenie uprawnień dostępu do usługi e-AEO.
3. Aktualizacja reprezentacji. Krok konieczny, jeśli wcześniej zarejestrowaliśmy reprezentację w systemie SISC, a chcemy dopisać kolejne uprawnienia do istniejącego zakresu reprezentacji. Zarówno krok 2 jak i 3 można wykonać drogą internetową.
4. Uzyskanie dostępu do Portalu Przedsiębiorcy e-AEO. Aby uzyskać taki dostęp, wystarczy się zalogować do tego portalu. Wówczas będzie można złożyć wniosek o nadanie statusu AEO.
5. Złożenie wniosku. Najpierw należy uzupełnić dane we wniosku, czyli: nazwa wnioskodawcy, jego numery KRS i NIP oraz adres, dane kontaktowe, określenie sektora działalności gospodarczej, miejsce, w którym przechowujemy dokumentację celną oraz miejsce, w którym prowadzimy księgowość, określenie rodzaju pozwolenia, o które się staramy.
6. Oczekiwanie na weryfikację. Po złożeniu wniosku izba administracji celno-skarbowej zajmie się weryfikacją wniosku pod kątem formalnym. Po dokonanym audycie nastąpi weryfikacja wnioskodawcy – czy spełnia wymagania niezbędne do otrzymania statusu AEO.
7. Wydanie decyzji. Po zakończeniu kroku 6 otrzymamy decyzję czy nadano nam status AEO bądź też decyzję odmowną.

Przedsiębiorca nie zapłaci nic przy wnioskowaniu o nadanie statusu AEO. Czas oczekiwania wynosi do 4 miesięcy, czyli do 120 dni kalendarzowych. Czas ten może zostać wydłużony o kolejne 2 miesiące. Jeżeli jako przedsiębiorca potrzebujemy czasu do dostosowania się do wymogów, niezbędnych do nadania statusu AEO, możemy sami wnioskować o wydłużenie czasu do wydania decyzji.

Gdyby zdarzyło się tak, że otrzymamy decyzję negatywną, wówczas mamy prawo się od niej odwołać. Mamy na to 14 dni od dnia otrzymania decyzji. Odwołanie składamy do dyrektora właściwej izby celno-skarbowej.

Zapraszamy na szkolenie upoważniony przedsiębiorca AEO. 

Szkolenie upoważniony przedsiębiorca AEO – czy warto?

Skorzystaj z naszego szkolenia: upoważniony przedsiębiorca AEO i uzyskaj status upoważnionego przedsiębiorcy. Nasze szkolenie  jest na zamówienie, a termin – dogodny dla Ciebie – zostanie indywidualnie ustalony. Dzięki szkoleniu będziesz wiedzieć jak w praktyce korzystanie ze statusu upoważnionego przedsiębiorcy wpłynie pozytywnie na Twoją działalność. Pamiętaj, że zdobyta wiedza i umiejętności zaowocują na lata. Jest to bardzo istotne w kontekście zezwoleń celnych oraz uproszczeń w procesie transportowania produktów.